Bosna i Hercegovina (1992-danas)
1992. godine, sa početkom agresije na BiH, tadašnja Državna bolnica "Sarajevo", našla se u neposrednoj blizini prve ratne linije.
Iako u vrlo teškim uslovima, bez osnovnih energenata, sa smanjenim brojem osoblja, uz minimalne količine lijekova i hrane, bolnica je i dalje radila.
Za vrijeme agresije liječeno je preko 8.000 ranjenih sugrađana i izvedeno oko 11.000 većih operacija. Kroz našu polikliniku prošlo je preko 90.000 vanjskih pacijenata kojima je urađeno preko 1,400.000 medicinskih usluga. Porođajno odjeljenje je asistiralo pri porađanju 6.000 trudnica.
RANJENI GRAĐANI SARAJEVA LIJEČENI U DRŽAVNOJ BOLNICI "SARAJEVO" U PERIODU 1992 – 1995
PERIOD |
V-XII 1992. |
1993. |
1994. |
I-X 1995. |
1992-1995 |
Tretirani na UO |
3,419 |
3,401 |
607 |
842 |
8,269 |
Primljeni u bolnicu |
842 |
968 |
373 |
406 |
2,589 |
% Primljeni/Tretirani |
24,6% |
28,4% |
61,4% |
49,2% |
31,3% |
UO = urgentno odjeljenje
BROJ VEĆIH OPERACIJA I MALE HIRURGIJE U DRŽAVNOJ BOLNICI "SARAJEVO" U PERIODU 1992 – 1995
PERIOD |
V-XII 1992. |
1993. |
1994. |
I-X 1995. |
1992-1995 |
Veće operacije |
2.100 |
3.277 |
3.639 |
1.976 |
10.992 |
Ratna etiologija |
1.953 |
1.082 |
2.305 |
831 |
6.171 |
Prirodna etiologija |
147 |
2.197 |
1.334 |
1.145 |
4.821 |
% ratna/prirodna etiologija |
93% |
33% |
63% |
42% |
56% |
Mala hirurgija |
4.812 |
2.830 |
1.594 |
1.627 |
10.863 |
Bolnica je pogođena sa oko 200 velikih projektila. Sve zgrade su teško oštećene. Oprema takođe. Na svim odjeljenjima medicinska oprema i instrumenti, koji nisu bili uništeni, bili su istrošeni zbog velike frekvencije korištenja. Tehničko osoblje je nastojalo da ih osposobi koliko je to bilo moguće, a kad su se iscrpile rezerve, morali su od postojeće opreme koristiti dijelove da bi druga mogla da funkcioniše. Mnogim aparatima bili su potrebni specijalni dijelovi i profesionalci za njihovo ugrađivanje. To je bilo moguće ostvariti samo uz pomoć donatorskih organizacija. Rezerve specijalnih materijalia potrebnih za ortopediju, veskularnu, neuro i rekonstruktivnu hirurgiju, a isto tako za očno odjeljenje, anasteziju i intenzivnu njegu, te rtg, laboratoriju, sterilizaciju i transfuziju takođe su bili brzo na izmaku. Zahvaljujući humanitarnim organizacijama, WHO i drugim donatorima, te vlastitim snagama, bolnica je i dalje mogla da radi iako na granici ljudskih mogućnosti.
Već u oktobru 1992. godine radilo se i na redovnoj registraciji lokaliteta i obima oštećenja na bolničkim objektima. Intenzivirane su i aktivnosti na projektovanju sanacije i rekonstrukcije.
Bolnica je bila uključena i u projekat FMZ - "Esential Hospital Service". Ovaj projekat je obuhvatao građevinsku sanaciju, rekonstrukciju i opremanje bolnice. Od 1998. do 1999. to je i realizovano zahvaljujući donacijama Republike Grčke, vlade Japana, Republike Slovenije i dr.